Doradztwo zawodowe w przedszkolu

Podczas spotkania z naszą ekspertką rozmawiamy o doradztwie zawodowym w przedszkolu. Serdecznie zapraszamy!

Doradztwo zawodowe w przedszkolu powinno być podejmowane w toku realizacji podstawy programowej, a jego celem jest:

  • wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu,
  • kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania,
  • pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci.

Jakie zagadnienia poruszamy?

Przedstawimy pomysły na realizację doradztwa, a także przykładowy plan, który chociaż nie jest obowiązkowym dokumentem – ułatwia monitorowanie działań podejmowanych przez przedszkole.

Zapraszamy!

Transkrypcja webinaru

Justyna: Dobry wieczór Państwu. Witam bardzo serdecznie na webinarze organizowanym w ramach Akademii INSO. Moi drodzy, dzisiejszym naszym gościem jest niezawodna i niezastąpiona Aneta Konefał, dyrektor, nauczyciel wychowania pedagogicznego, terapeuta pedagogiczny, logopeda, autorka projektu „Misiowa Mama”, a od niedawna ekspert INSO. Witam Cię, Aneto.

Aneta: Dobry wieczór. Witam wszystkich bardzo serdecznie.

Justyna: Moi drodzy, ogromna prośba na samym początku, zanim już rozpoczniemy nasz bardzo ciekawy temat dzisiejszy, dajcie nam znać na czacie, czy nas dobrze widać i czy nas dobrze słychać. Witamy wszystkich bardzo serdecznie, dołączacie bardzo szybko. Mamy nadzieję, że ten dzisiejszy wieczór upłynie wam w miłej i przyjemnej atmosferze razem z nami. O, nie nadążam czytać, ale chyba wszystko jest okej. Dobry wieczór, okej, wszystko jest okej. Moi drodzy, dzisiejsze spotkanie będzie miało taką standardową, klasyczną wersję, czyli ten przebieg będzie wyglądał w ten sposób, że najpierw z Anetą porozmawiamy sobie i ona przedstawi nam temat doradztwa zawodowego w przedszkolu. Opowie nam między innymi, podzieli się w sumie z nami pomysłami na realizację takiego doradztwa, przedstawi nam przykładowy plan, który chociaż nie jest obowiązkowym dokumentem, no to tak naprawdę ułatwia monitorowanie działań podejmowanych przez przedszkole. Wszystkie materiały z dzisiejszego spotkania, zarówno jak i nagrania, certyfikaty zostaną przesłane do was po dzisiejszym spotkaniu. Ja tymczasem nie będę w ogóle przedłużać. Mamy już naszego gościa, mamy eksperta, więc po prostu oddaję jej dzisiaj głos, bo po tym przedstawieniu Anety i po prezentacji będzie oczywiście miejsce na wasze pytania, więc jeśli coś pojawi się w trakcie opowiadania przez Anetę, no to ja gorąco zachęcam, zadawajcie nam te pytania tutaj, na czacie. Oddaję Tobie głos, Aneto.

Aneta: Dziękuję. Doradztwo zawodowe w przedszkolu, temat, który wybrałam tak celowo, specjalnie, dlatego że zauważam, że troszeczkę nam umknął. Gdy ten temat pojawił się w naszym przedszkolnym świecie, wywołał dużo zamieszania, dużo czasami takich można powiedzieć skrajnych emocji, natomiast teraz chciałabym sobie razem z Państwem to wszystko odświeżyć, przypomnieć, ale również zastanowić się, jak zaadoptować ten temat do sytuacji, w której aktualnie żyjemy, oczywiście związanej, no z Covidem, tak? A więc pewne sprawy, pewne rzeczy trzeba przewartościować, pozmieniać, dopasować, ale dalej o tym doradztwie zawodowym nie możemy zapominać. Oczywiście rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 roku jest w tym momencie dla nas najważniejsze. Ale chciałabym zacząć troszeczkę też inaczej i przytoczyć cytat, który doskonale znamy, my, nauczyciele wychowania przedszkolnego. Wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć o tym, jak żyć, co robić i jak postępować, nauczyłam się w przedszkolu. Nic więc dziwnego, że nauczyliśmy się również w przedszkolu zawodów, dowiedzieliśmy się, może nie do końca, ale mieliśmy na pewno dużo planów, kim będę w przyszłości. I to, że to rozporządzenie objęło nas, nauczycieli wychowania przedszkolnego, objęło przedszkolaków, uważam za sukces.

Dlaczego? Dużo osób, dużo nauczycieli skwitowało to rozporządzenie przecież my to robimy, to nic nowego, ale ja tak naprawdę ucieszyłam się i ucieszyłam się bardzo, dlatego że zależy mi na promowaniu wartości wychowania przedszkolnego i faktycznie podkreślaniu tego, że wszystkiego, co naprawdę trzeba wiedzieć, nauczyłam się w przedszkolu. A więc to, że doradztwo zawodowe, dokładnie preorientacja zawodowa, pojawia się w przedszkolu, to jest ukłon w naszą stronę tak naprawdę. I chciałabym, żeby tak naprawdę we wszystkich aktach prawnych, we wszystkich opracowaniach zaczynać od przedszkola. Oczywiście kwestie doradztwa zawodowego znajdziemy również w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, ale może o tym troszeczkę później. Przeanalizujemy to rozporządzenie, które jest króciutkie, ale myślę, że takie dosyć bogate w treści. Już na samym początku rozporządzenia dowiadujemy się, w jaki sposób mamy realizować doradztwo zawodowe w przedszkolu. Mamy je realizować przez prowadzenie zaplanowanych i systematycznych działań. Tak jak już Pani prowadząca nam przypomniała, plany nie są obowiązkowe, ale ułatwiają nam życie. Skoro w rozporządzeniu jest zwrócenie uwagi na to, aby te nasze działania były prowadzone w sposób zaplanowany i systematyczny, to plan, który omówię w późniejszym czasie, na pewno będzie nam pomocny. Mamy wspierać uczniów, mamy wspierać nasze dzieci w podejmowaniu świadomych decyzji edukacyjnych i zawodowych. Oczywiście dzieci w wieku przedszkolnym są na samym początku tej długiej drogi, ale zainteresowanie zawodem, zainteresowanie zawodem najbliższej rodziny, mamy, taty, towarzyszy dzieciom od samego początku. Już bardzo małe dzieci identyfikują się nie tylko z super bohaterami, ale również ze strażakami, policjantami i od małego ta historia, kim chcę zostać, gdy dorosnę, przejawia się bardzo często. Naszym zadaniem jest działać w sposób zaplanowany, zresztą wszystkie nasze działania nauczycielskie muszą przebiegać w sposób zaplanowany. To nic nowego. Działania w zakresie doradztwa w przedszkolu obejmują właśnie preorientację zawodową, taki wstęp, preludium do doradztwa zawodowego, a więc takie wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami, ale przede wszystkim pobudzanie i rozwijanie ich zainteresowań i uzdolnień. I tu kolejne nasze bardzo ważne zadanie właśnie w odkrywaniu uzdolnień, predyspozycji, zainteresowań dzieci, które mamy w dzieciach odkrywać, rozwijać.

Myślę, że tutaj od razu nam przychodzi do głowy klasyfikacja uzdolnień, klasyfikacja zdolności, rozwijanie uzdolnień, a więc zdolności muzyczne, plastyczne, sportowe, ale też zdolności przywódcze, które są bardzo ważne. Na pewno każda z pań, każdy z panów w grupie ma takie dziecko, które lubi rządzić, które w ten sposób możemy powiedzieć, że ma zdolności przywódcze. To jest również bardzo ważna cecha. Naszym zadaniem jest właśnie odkryć te zdolności i tak kierować rozwojem dziecka, aby one kwitły jak kwiaty, tak? Bo w przyszłości właśnie na tych uzdolnieniach, na tych zainteresowaniach będą bazowali nauczyciele w szkole podstawowej i dalej, w szkole średniej, i jeszcze dalej, na studiach, aby rozwijać zainteresowania dorosłych już ludzi. Doradztwo zawodowe w przedszkolu jest wprowadzone zgodnie z przyjętymi programami wychowania przedszkolnego. I tutaj, przy tych programach wychowania przedszkolnego, chciałabym się na chwileczkę zatrzymać. To my, nauczyciele, decydujemy tak naprawdę, jakie programy wychowania przedszkolnego wybieramy, jak będziemy pracować, czym będziemy się zajmować w danym roku szkolnym, bo zazwyczaj ten program wychowania przedszkolnego wybieramy na rok szkolny i jeżeli się sprawdza, oczywiście jest kontynuowany w dalszych latach, ale warto właśnie zwrócić uwagę, czy w tym programie wychowania przedszkolnego wyodrębniono doradztwo zawodowe, czy zwrócono na nie uwagę. Na pewno tak. Program wychowania przedszkolnego musi opierać się na podstawie programowej wychowania przedszkolnego, a w podstawie programowej oczywiście znajdziemy punkt i paragraf, który mówi nam o zawodach, o doradztwie zawodowym. Dobrze, jeżeli taki program wychowania przedszkolnego porządkuje te kwestie, gdy zawiera przykłady, gdy w trakcie roku szkolnego proponuje dzieciom taką podróż po zawodach, podróż po właśnie zainteresowaniach, może proponuje różne rodzaje aktywności związanej z aktywnością, późniejszą aktywnością zawodową. I pamiętamy, że program wychowania przedszkolnego tak naprawdę, mówiąc kolokwialnie, załatwia nam wszelką dokumentację. Działając z programem wychowania przedszkolnego, konstruujemy plany, tak? Plany miesięczne. Jeżeli bazujemy na planie wychowania przedszkolnego, to już ktoś tam czuwał, pisząc program wychowania przedszkolnego, aby te treści zawrzeć. W przedszkolach w ramach wizyt zawodoznawczych, tak, jest realizowane doradztwo zawodowe.

Oczywiście ma na celu zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami. Tutaj możemy oczywiście podziałać w drugą stronę, a więc wizyty w przedszkolu i wycieczki do miejsc pracy. Oczywiście nie w tym czasie, gdy dzieje się na świecie, co się dzieje, te wycieczki i zaproszenie gości oczywiście musimy odłożyć na późniejszy czas z wielką nadzieją, że niedługo wszystko wróci do normalności. W momencie, gdy wytyczne GIS mówią wyraźnie, że ograniczyć musimy do minimum wizyty osób trzecich w przedszkolu, oczywiście nie będziemy zapraszać w ramach wizyt zawodoznawczych. Nie będziemy też wybierać się na wycieczki, ale możemy oczywiście to zastąpić, a jak, opowiemy przy omawianiu planu. Treści programowe w zakresie doradztwa zawodowego dla przedszkoli zawiera załącznik. Tu mamy taki screen. Ten załącznik jest podzielony jakby na działy i wypunktowane są umiejętności dziecka, tak w zasadzie zamierzona umiejętność dziecka, to, co chcielibyśmy, aby dziecko osiągnęło w zakresie preorientacji zawodowej. I tutaj chciałabym Państwu przedstawić ten plan. Ten plan może być już znany, bo gdy tylko pojawiło się rozporządzenie, ja już tydzień później opublikowałam mój plan, ale oczywiście ten dzisiejszy plan, specjalnie dla Państwa, jest uaktualniony o treści, które są związane z aktualną sytuacją epidemiologiczną. A więc wizyty są wykreślone, a w zasadzie zaznaczone, że oczywiście możemy do nich wrócić, gdy aktualna sytuacja epidemiologiczna na to pozwoli. Ale zanim przejdziemy do omawiania, podstawą jest oczywiście podstawa. Odniesienie do preorientacji zawodowej znajdziemy w czwartym obszarze, obszar poznawczy, obszar rozwoju dziecka. W punkcie dwudziestym, dziecko, oczywiście przygotowane do podjęcia nauki w szkole, bo pamiętamy, że podstawa programowa jakby charakteryzuje dziecko, które idzie do szkoły, wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód. A więc realizując zadania przedszkola, dążąc do tego, aby dziecko osiągnęło umiejętności określone w podstawie programowej, wiemy, że świat zawodów musi być dziecku przybliżony, że dziecko musi wiedzieć, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód, gdzie pracuje mamusia, czym zajmuje się tatuś. Tutaj oczywiście starsze dzieci będą już używały profesjonalnego nazewnictwa, ale na pewno Państwo spotkaliście wśród młodszych dzieci bardzo ciekawych nazw zawodów. Jeżeli komuś przypomni się teraz ciekawa nazwa, można wpisywać, myślę, w komentarzach w czasie, dlatego że nazewnictwo zawodów dzieci jest bardzo właśnie ciekawe, własne i czasami trudno nie powstrzymać śmiechu, prawda? Jeżeli dziecko mówi na jakiś dany zawód tym swoim własnym językiem.

Natomiast oczekujemy już od dziecka, które kończy przedszkole, że właśnie wyjaśnia, prawidłowo nazywa zawody, tak? Wie, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód. I plan, który, tak jak jeszcze raz głośno powtarzam, nie jest obowiązkowy, plany obowiązkowe są dla szkół, tak? Tutaj plany są konstruowane według określonych zasad, są wyznaczane oczywiście terminy. Gdy rozporządzenie zostało opublikowane, ten termin był nieco wydłużony, natomiast nas, nauczycieli wychowania przedszkolnego, nie obowiązuje jako dokument, który jest obligatoryjny, który musi być zatwierdzany czy muszą być podejmowane uchwały rady pedagogicznej, aby go przyjąć. Absolutnie nie. To jest tyko taka propozycja, która jednak pozwala tą wiedzę naszą uporządkować, zaplanować nasze działania na przestrzeni miesiąca, tygodnia czy roku, przyjrzeć się, jakie treści zawarte są w programie wychowania przedszkolnego, aby właśnie umieścić je w czasie. Gdy można było wybierać się na wycieczki, gdy można było zapraszać gości, warto było korelować tematyki tygodniowe właśnie z danym zawodem. A więc jeżeli był, nie wiem, Dzień Lasów, to właśnie w pobliżu tego święta można było zaprosić leśnika do przedszkola, czy Dzień Strażaka w maju, w ten sposób sobie układaliśmy te treści i mogliśmy monitorować, czy faktycznie te osoby, na których nam zależało na przykład w tym roku, bo mogliśmy to powiązać z przyjętym programem, nie tylko programem wychowania przedszkolnego, ale chociażby realizowanym projektem, czy te wszystkie osoby, które chcielibyśmy zaprosić, już są faktycznie zaproszone. Czy gdy już czuliśmy, że już tak naprawdę pewne wizyty zbyt często się powtarzają, szukaliśmy w tym najbliższym otoczeniu i troszeczkę dalej może jakichś zawodów rzadko spotykanych, zawodów, które nie są jakby charakterystyczne dla danego regionu. Ja tutaj muszę przytoczyć swój własny przykład. Mój mąż pracuje w więzieniu. No i w tym momencie, kiedy zaproponowałam koleżankom, że zaproszę męża na takie spotkanie, to tak się na mnie popatrzyły, no dobrze, ale o czym on będzie mówił. Mąż był przerażony bardzo, ale faktycznie funkcjonariusz służby więziennej w mojej miejscowości, gdzie nie ma więzienia, to było dla dzieci coś ciekawego, dlatego że na pytanie, kim jest ten pan, oczywiście odpowiedziały, że policjant i zaczęła się taka bardzo ciekawa rozmowa na temat służby więziennej.

Okazało się, że dzieci mają bogatą wiedzę z seriali, ale oczywiście była zweryfikowana z rzeczywistością. I to było coś innego, tak? To było coś zupełnie innego, dlatego warto też, jeżeli wrócimy do normalności, szukać tych zawodów innych, szukać tych zawodów, które są dla dzieci może mniej widoczne na co dzień. Główne treści programowe, które zawarłam w pierwszej kolumnie, i cele szczegółowe to oczywiście są treści wprost zaczerpnięte z rozporządzenia. Jak tutaj Państwo mogą zobaczyć, tutaj przełożę kolejny slajd, świat zawodów i rynek pracy, tutaj następna kontynuacja, tak? Rynek edukacyjny, uczenie się przez całe życie, planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, a więc to są te główne treści programowe, które są zawarte w rozporządzeniu. Do nich dobrane są cele szczegółowe, a więc oczekiwane osiągnięcia dzieci. Bardzo podobnie jak w podstawie programowej, prawda? Mamy dział, mamy obszar i mamy określone umiejętności, sformułowania, co dziecko powinno tak naprawdę potrafić, co dziecko powinno umieć, odgrywa, podaje, a więc w takiej formie są sformułowane te oczekiwania dzieci. No i dziecko odgrywa różne role zawodowe w zabawie, podaje nazwy zawodów wykonywanych przez osoby w jego najbliższym otoczeniu i nazwy tych zawodów, które wzbudziły jego zainteresowanie, oraz identyfikuje i opisuje czynności zawodowe wykonywane przez te osoby. Następnie dziecko wskazuje zawody zaangażowane w powstawanie produktów codziennego użytku oraz zdarzenia, w których dziecko uczestniczy, takie jak wyjście na zakupy, koncert czy pocztę. Podejmuje próby posługiwania się przyborami, narzędziami zgodnie z ich przeznaczeniem oraz w sposób twórczy i niekonwencjonalny opowiada o sobie w grupie. I tutaj doskonale Państwo potrafią przyporządkować czynności dzieci, które podejmujemy, do których tak naprawdę stymulujemy dzieci w przedszkolu. Tutaj przypominam osobom w awansie, nauczycielom w awansie, że dobrze znać te główne treści programowe, dobrze zna te cele szczegółowe, które są określone w rozporządzeniu do doradztwa zawodowego, szczególnie nauczyciele stażyści, którzy chcą zostać nauczycielami kontraktowymi, tutaj ta znajomość przepisów prawa oświatowego, tego ogólnego, jak ja to nazywam, i mniej ogólnego, czyli wewnętrznego, jest bardzo ważna, a więc warto nie tylko wiedzieć, na czym polega doradztwo zawodowe, ale wymienić te główne treści, właśnie treści programowe. Ale oczywiście ten plan, a w zasadzie rozporządzenie bardzo sprawnie przechodzi tak naprawdę od dziecka i rozszerza coraz bardziej ten zakres treści, czyli od tego, co jest najbliższe dziecku, po te treści powiedzmy sobie coraz bardziej odległe.

A więc poznawanie siebie, najpierw muszę poznać siebie, żeby dowiedzieć się, kim tak naprawdę chcę zostać, co mnie interesuje, jak rozwijać swoje hobby. A więc w tym momencie to są doskonale nam znane zabawy integracyjne czy zabawy grupowe. To są zajęcia z dziećmi na temat emocji, oczywiście nie byłabym sobą, gdybym nie wtrąciła realizacja projektu w małym świecie emocji i akurat w tym roku proponujemy taki moduł, który doskonale do tej głównej treści programowej, jaką jest poznawanie siebie, pasuje. Prezentacja własnych zainteresowań przez dzieci. Tutaj znowu mamy lekkie utrudnienie, dlatego że gdy zapraszałam dzieci, aby prezentowały własne zainteresowania, a jak już wspomniałam na wcześniejszym webinarze, wiemy już, że to jest metoda peer learningu, czyli nauczania rówieśniczego, no to dziecko powinno coś przynieść, prawda? Dziecko nie jest wykładowcą, nie będzie sucho opowiadać dzieciom. No więc dzieci przynosiły kolekcje swoich minerałów, dinozaurów, książek, patyczaków. Miałam również pokaz takich strasznych pająków. No, ale w tym momencie przynoszenie przedmiotów do przedszkola, no też jest ograniczone, też jest niewskazane, a więc tutaj pewnie bym poczekała jeszcze na wiosnę z wielką nadzieją, że już wtedy będziemy mogli te kolekcje do przedszkola przynosić. Prezentacja prac plastycznych dzieci, oczywiście prezentujących twórczość, ale też tworzenie prac plastycznych właśnie o sobie, pokazywanie swojej własnej osoby. Umożliwienie dzieciom w konkursach plastycznych, wokalnych, teatralnych, a więc rozwijanie tych zainteresowań i możliwość właśnie prezentacji. Informowanie na bieżąco rodziców o postępach dzieci. Tutaj oczywiście dołożyłabym i uzyskiwanie informacji zwrotnej, tak? Tutaj często pojawia się, może nie problem, a może i prawidłowość, że dzieci inne są w domu, inne są w przedszkolu, inaczej są postrzegane przez rodziców, czasami rodzice mają takie wyobrażenia o dzieciach, że w przedszkolu jest tak, nie inaczej, tak? Tutaj mamy rozmawiać, mamy wymieniać się tymi informacjami i przede wszystkim informować o postępach dzieci, a to od rodziców też dowiadujemy się czasami o właśnie tych zainteresowaniach. Dzieci są różne, jedne są mniej otwarte, drugie opowiadają nam o wszystkich, nawet o takich rzeczach, o których byśmy nie chciały wiedzieć, dlatego w tym momencie warto porozmawiać z rodzicami na temat zainteresowań dzieci i nie wiem, właśnie porozmawiać o tych kolekcjach na przykład. Przekazywanie dzieciom wyników obserwacji, diagnozy prowadzonej w przedszkolu, gdzie również ta diagnoza obserwacji jest ukierunkowana na poznawanie dziecka, ale też poznawanie siebie, czyli tej wiedzy na swój temat. Poznawać siebie, swoje własne ciało, również tu mamy takie metody jak metoda ruchu rozwijającego Weroniki Sherborne czy tutaj metoda, którą przytoczyłam, to Carla Orffa, czy Rudolfa Labana. Świat zawodów i rynek pracy to odgrywanie różnych ról zawodowych w zabawie. Dzieci to uwielbiają. Dzieci to robią tak naprawdę od najmłodszych lat. Ale tutaj możemy im zaproponować również pacynki, teatrzyk kukiełkowy. Te dzieci, które potrafią, które chcą, które lubią robić takie rzeczy, mogą same wykonać takie kukiełki do teatrzyku, ale my stymulujemy rozwój dzieci, a więc jeżeli skupiamy się teraz na doradztwie zawodowym, to dbamy o to, żeby te kukiełki na przykład to byli policjanci, tak? Jeżeli będziemy mówić chociażby o bezpieczeństwie we wrześniu, tak? A więc tutaj wchodzimy w takie jeszcze techniki teatralne, parateatralne. Wycieczki do miejsc pracy i tak jak zaznaczamy w planie na ten rok szkolny, jeżeli sytuacja epidemiologiczna na to pozwoli. Ale do tego czasu możemy przecież odbywać wirtualne wycieczki do miejsc pracy rodziców. Możemy poprosić rodzica o nagranie filmiku, nawet o transmisję, o live’a, o spotkanie przez Skype’a, tak? My w naszym przedszkolu próbujemy, zaczyna coś ruszać, pierwsze koty za płoty, pierwsze nasze spotkania online’owe z rodzicami odbyliśmy z okazji Dnia Głośnego Czytania Dzieciom i widzę takie ośmielenie już coraz większe, i mam nadzieję, że już niedługo właśnie takie spotkania online’owe z miejsc pracy rodziców będą się odbywać. Udział w projekcie „Dbamy o Zdrowie z Małym Misiem”, my tutaj zapoznajemy z zawodami lekarza, dietetyka, kucharza, czy „Misiowe Laboratorium Czterech Żywiołów”, gdzie to dzieci będą się wcielać właśnie w rolę naukowców, chemików, fizyków, będą przeprowadzały eksperymenty, będą przeprowadzały różne doświadczenia. Konstruowanie gier planszowych, ale też z głównymi bohaterami, właśnie z zawodami, tak? Które chcemy aktualnie dzieciom przedstawić, o których aktualnie chcemy mówić. Wskazywanie tutaj produktów codziennego użytku, jak one powstały, gdzie one powstały, poznawanie tych miejsc.

No i tutaj znowu, jeżeli sytuacja epidemiologiczna pozwoli, a więc wizyta gości, takich gości to zapewne w każdym przedszkolu było mnóstwo i kronika pęka aż w szwach, ale w tym momencie musimy sobie radzić. Na YouTube znajdziemy mnóstwo naprawdę chociażby właśnie wywiadów. Widziałam świetne wywiady z piekarzem, który zanim opowiedziało swojej pracy, to zaprezentował się w swoim królestwie i pokazywał właśnie wypiek chleba. I musimy właśnie korzystać z takich form. Jak to powstaje? Myślę, że w każdym programie wychowania przedszkolnego jest taka tematyka tygodniowa, jak powstaje książka, mleko, miód i w tym momencie rozszerzamy to o charakterystykę danego zawodu. Możemy też wybierać oczywiście propozycje z kalendarza świąt nietypowych, te, które nas interesują, które są bliskie dziecku czy w jakiś sposób podejrzewamy, że one będą dla dzieci bardzo atrakcyjne. Jeżeli chodzi o podejmowanie prób posługiwania się przyborami, narzędziami, to oczywiście musimy pamiętać o konieczności zachowania bezpieczeństwa. Musimy uważać, bo pamiętam, znowu wtrącę swoje doświadczenie, jak zaprosiłam pana konserwatora, bo te zawody najbliższe dziecku, czyli pani w kuchni, pani intendentka, konserwator, są jak najbardziej warte poznania i gdy nasz pan prezentował właśnie swoje narzędzia, to w oka mgnieniu torba była pusta, tak? Zanim tak naprawdę pan się zorientował, więc oczywiście my to wiemy, te zachowanie zasad bezpieczeństwa. Ale tutaj, co jest ważne i ciekawe, uczymy też dzieci, jak pewne przedmioty można wykorzystywać w zupełnie niekonwencjonalny sposób, jak można je wykorzystać inaczej. Oczywiście poznajemy przede wszystkim, do czego służą, ale rozwijamy kreatywność, rozwijamy wyobraźnię dziecka i bardzo to jest fajne zadanie, wyobraźcie sobie, że ten przedmiot służy zupełnie do czegoś innego. Jak myślicie, do czego? Te atrybuty zawodów to rzecz, która jest dla dzieci bardzo atrakcyjna, dzieci świetnie sobie z tym radzą. Jeżeli nie możemy, może nie możemy zaopatrzyć się we wszystkie atrybuty w takiej wersji realnej, to oczywiście to są wszelkiego rodzaju dobieranki, układanki, a więc co do kogo należy, zabawy, zgadnij, kim jestem. A opowiadanie o sobie w grupie oczywiście zależy od tego, w jakim wieku jest dziecko. Ja tutaj zaproponowałam wykonanie lap booka oto ja. Lap book to jest bardzo ciekawa, dla mnie przynajmniej, forma. Widziałam też świetne, już nie pamiętam, na stronie jakiego przedszkola, książeczka była wykonana w ten sposób, że była odrysowana rączka dziecka, wycięta kilka razy, spięta kółeczkiem i tam, przekładając te rączki, czyli te kartki w kształcie rączki, narysowane były rysunki, gdzie dziecko charakteryzowało swoje ulubione potrawy, rzeczy, mówiło coś o sobie przez rysunek, a nauczyciel zapisywał zdania. Bardzo ciekawa rzecz i pewnie pamiątka na długie lata, jeżeli taki albumik o dziecku zostanie przekazany potem razem z teczką. Rynek edukacyjny, uczenie się przez całe życie. To tutaj dosyć mało mamy tak naprawdę do zrobienia, bo tutaj w rozporządzeniu jest określone, aby dziecko nazywało etapy edukacji i nazywało czynności, których lubi się uczyć. Tutaj etapy edukacji, oczywiście najlepiej by było je poznać na żywo, czyli przespacerować się do szkoły, do szkół tak naprawdę różnego typu. Teraz musimy, że tak powiem, na sucho to przećwiczyć. Praca oczywiście z materiałem obrazkowym, karty pracy, układanie planu dnia, to jest bardzo ważna rzecz nie tylko w przedszkolu, ale również w domu. Zachęcamy rodziców, aby wspólnie z dziećmi utworzyli te plany dnia.

To jest bardzo ważne i bardzo istotne dla dziecka, i pozwala mu tak naprawdę rozwijać się, pozwala mu mieć takie poczucie sprawstwa, też zapewnia poczucie bezpieczeństwa, bo dziecko wie, co tak naprawdę będzie następowało po sobie, a oczywiście to poczucie bezpieczeństwa u wielu dzieci jest bardzo takie wzmożone, szczególnie w tym czasie, w jakim żyjemy. Nie wiem, jak obserwujecie Państwo zachowanie, emocje dzieci, właśnie na które wpływa sytuacja związana z Covid-19, natomiast ja widzę, że są dzieci, które zupełnie się tym nie przejmują, dla nich to już jest po prostu coś takiego, że są tym wręcz znudzone, mówią, pytają, kiedy to się wreszcie skończy, ale są też dzieci zalęknione, dzieci, które to bardzo przeżywają, które nie potrafią sobie tego w jakiś sposób poukładać, a więc warto im zapewnić takie poczucie bezpieczeństwa w maksymalnym stopniu, a takie układanie planu dnia w domu czy w przedszkolu pozwala im przewidzieć pewne rzeczy, panować nad sytuacją i tego one bardzo potrzebują. I planowanie własnego rozwoju, podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych, to bardzo brzmi tak poważnie, prawda? Podejmowanie decyzji edukacyjno-zawodowych w wykonaniu przedszkolaka. Ale pod tym kryją się zupełnie codzienne rzeczy, tak? A więc to są takie wydarzenia, które przybliżają dziecko do odkrycia, kim tak naprawdę chciałbym być, co tak naprawdę mnie interesuje. Stymulowanie tego rozwoju, znowu mówimy tutaj oczywiście o rozwijaniu zdolności dzieci, o ich talentach, ale też trening umiejętności społecznych. I takie decyzje edukacyjne, które są oczywiście na miarę małego dziecka.

Tu oczywiście na pewno Państwu przyjdzie na myśl rola asystenta nauczyciela chociażby, dzieci uwielbiają być asystentami nauczyciela, uwielbiają pomagać. I taki asystent może zdecydować chociażby o kolejnej zabawie, tak? Może wybrać zabawę. Dla dzieci to jest bardzo ważne. Aktywne piątki. Co pod tym rozumiem? W moim przedszkolu wybieramy jeden dzień w tygodniu, kiedy to dzieci planują swoje aktywności, kiedy to dzieci decydują o tym, co będziemy dzisiaj robić. Dzieci to uwielbiają i faktycznie czują się ważne, jeżeli mogą podejmować właśnie takie decyzje. To jest dla nich ogromna nagroda. No i oczywiście pamiętamy o doradztwie zawodowym podczas edukacji zdalnej. Jeżeli pracują już Państwo w tym systemie, musimy pamiętać o doradztwie zawodowym, musimy pamiętać o pomocy psychologiczno-pedagogicznej, którą nadal musimy świadczyć, mimo że ten system jest inny, tak? To jest system edukacji zdalnej, na odległość, jednak nie zwalnia z realizowania tych treści, które są nam, no można powiedzieć narzucone, tak? A więc określone w rozporządzeniach. I tutaj tak jak stacjonarnie posługujemy się filmikami, posługujemy się zabawami, które możemy zaproponować do wykonywania dzieciom w domu, oczywiście tutaj w tym przypadku rolę nauczyciela pełni rodzic, który te treści przekazuje, który tak naprawdę bawi się z dzieckiem, a naszym zadaniem jest organizowanie tej zabawy w taki sposób, aby oczywiście służyła rozwojowi. I dziękuję za uwagę. Tyle chciałabym przekazać, bo myślę, że te wszystkie treści są najważniejsze, wokół nich się obracamy. A jeżeli Państwo będą mieć jakieś pytania, to bardzo chętnie na nie odpowiem.

Justyna: Bardzo dziękujemy, Aneto. No i drogie panie, to teraz jest czas dla was, czas na zadawanie pytań. Na czacie dzieje się bardzo dużo rzeczy i ja raczej chyba na ten moment jeszcze nie wyłapałam żadnego takiego pytania. Co bardzo ważne, dużo osób dopytuje o materiały. Drodzy Państwo, materiały będą wysłane dzisiaj, zaraz po spotkaniu, po webinarze, wraz z nagraniem, wraz też z linkiem do certyfikatu. Natomiast teraz czekamy z Anetą na wasze pytania.

Aneta: Ja już tak, jeżeli mogę wtrącić, wyłapałam właśnie to, co prosiłam, czyli te nazwy zawodów. Nie wiem, czy widziałaś?

Justyna: Tak.

Aneta: Pan obiadek.

Justyna: Pan zupka.

Aneta: Pani Bozia na katechetkę.

Justyna: Tak, dokładnie.

Aneta: Tak.

Justyna: Tutaj bardzo fajnie się paniom też wypisywało.

Aneta: Tutaj Natalia pisze, że nie pamiętam, gdzie, ale udostępniłam pani kiedyś na którejś grupie piękną gazetkę. Faktycznie, ja mogę udostępnić, jeszcze w materiałach mogę dosłać. Mogę dosłać?

Justyna: Tak? Okej.

Aneta: Mam taką gazetkę. Myślę, że mogę ją jakoś uaktualnić, zmienić szatę graficzną i możecie Państwo ją właśnie umieścić na swoich stronach internetowych. Tylko teraz te gazetki papierowe u nas w przedszkolach, one jednak zeszły na drugi plan, a więc dziękuję pani Natalio za przypomnienie, tą gazetkę wirtualną, to jest po prostu prezentacja multimedialna albo zbiór JPG-ów, udostępnię, dobrze?

Justyna: Dobrze. I patrzymy dalej, co tam mamy wyżej. O, i pojawiło się nam już pierwsze pytanie od pani Jagody, bardzo dziękujemy. Czy należy, powinno się ująć we wpisach w dzienniku zajęcia z doradztwa zawodowego?

Aneta: Przepraszam, zaczytałam się, mogę jeszcze raz?

Justyna: Jasne. Czy należy, powinno się ująć we wpisach w dzienniku zajęcia z doradztwa zawodowego?

Aneta: My takie wpisy dokonujemy, nie musimy jakoś specjalnie tego wyodrębniać, prawda? Że realizowanie czy zadania z zakresu doradztwa zawodowego, jeżeli realizujemy program wychowania przedszkolnego. I tam mamy zapis o tym, że na przykład zapoznajemy się z jakimś zawodem czy poznajemy cykl produkcji jakiegoś, no nie wiem, chleba, tak? To już to jakby załatwia nam ten temat. Czyli nie wymaga to jakiejś specjalnej formuły, specjalnego zapisu, ale w ten sposób właśnie, jeżeli na przykład ktoś by kontrolował nasze działania właśnie pod względem doradztwa zawodowego, to jest dowód realizacji.

Justyna: A pani Dorota pyta ile razy do roku mają być przeprowadzane zajęcia z doradztwa zawodowego.

Aneta: Nie mamy częstotliwości określonej. Trudno mi byłoby nawet tak pokusić się o obliczenie, tak? Ile razy w roku, ale jeżeli przypatrzymy się naszemu planowi miesięcznemu czy plan roczny, jeżeli obejrzymy sobie, to wiemy, że zawsze, tak jak już wspomniałam, we wrześniu mamy bezpieczeństwo, więc na zawsze pojawia nam się postać pana policjanta, zawsze nam się pojawia postać służb mundurowych, numerów ratunkowych, czyli w każdym miesiącu tak naprawdę. Teraz w listopadzie będziemy mówić o zdrowiu, więc na pewno pani napomknie o lekarzu, o pielęgniarce, o wszystkich zawodach medycznych, także na pewno nie musimy się martwić, że tego jest za mało na przykład, prawda? Na pewno jest dobrze.

Justyna: Ja jeszcze tutaj odczytuję, pani Jolanta napisała, że u nich jest pan naprawiacz, wyżej gdzieś przeczytałam, że jest pan naprawnik, ktoś, kto ma naprawić magnetofon, także, no przeciekawe nazwy. Lodziarka, pani sprzedająca lody. Pan naprawczy aut, o. Także dużo ciekawych zawodów. Już zerknę w górę, czy jeszcze mamy… pani Ewa nam napisała, że ich pani dyrektor prosi, aby doradztwo zawodowe zaznaczać w planach na czerwono.

Aneta: No jeżeli pani dyrektor, no tak chce, no to trudno mi to negować, tak? Może pani dyrektor w taki sposób przyjęła monitorowanie, chce widzieć dokładnie w planie, gdzie są ujęte treści z zakresu doradztwa zawodowego i trudno mi to negować, dlatego że każde przedszkole musi mieć opracowaną taką procedurę, może nie procedurę, ale ma określone w statusie, w różnych właśnie procedurach, regulaminach, dokumenty obowiązujące. I jeżeli jest zapis dotyczący planów miesięcznych czy planów, czy zapisów w dzienniku, że właśnie są wymagane jakieś formy podkreślenia czy koloru, bo też takie słyszałam właśnie rozwiązania, to trudno to negować, to po prostu wewnętrzna sprawa przedszkola, prawda?

Justyna: A pani Monika jeszcze pyta, czy w dzienniku podkreślać doradztwo zawodowe, czy wystarczy, jak jest w planach?

Aneta: Ja bym zostawiła to w planach, tak? Dlatego, że ja generalnie jestem przeciwnikiem podkreślania czegokolwiek w dzienniku. Jeżeli chodzi o zapisy w dzienniku, w jaki sposób notujemy w dzienniku, no jednak trzymajmy się zasad określonych w rozporządzeniu. Nic tam nie ma o podkreśleniach, o, broń Panie Boże, kolorach, a więc ja bym jednak została przy planie, dlatego ja to często powtarzam, plan ma żyć, plan pokazuje naszą pracę. Plan to jest plan. Plan może się zmieniać i o to chodzi, tak? To w planie możemy podkreślać, możemy nanosić uwagi, możemy sobie zaznaczać w wybrany przez nas sposób. Także ja bym pozostała przy planie.

Justyna: No pani Anna pyta, czy pisać sprawozdania z realizacji doradztwa zawodowego?

Aneta: I znowu, jeżeli pani dyrektor nie wymaga, no to okej. Jeżeli wymaga, no to można o tym pisać chociażby w sprawozdaniu z pracy dydaktyczno-wychowawczej, prawda? Ale na pewno to nie jest wymagane, nie mamy w rozporządzeniu punktu, że na przykład nauczyciel dokonuje ewaluacji swojej pracy czy nauczyciel dokonuje oceny efektów, czy podsumowuje po kończącym się roku szkolnym czy po półroczu, to już jest kwestia organizacyjna wewnętrzna.

Justyna: Muszę Ci przeczytać kolejne nazwy, gdzieś mi uciekły. Pan buntownik był, widziałam. I jeszcze był, tak, pan buntownik chyba był, który naprawia buty. I uwaga, czarny Bóg, czyli ksiądz.

Aneta: Właśnie dlatego prosiłam, bo ja mówię, ja właśnie sobie lubię też zapisywać rzeczy w przedszkolu, bo się to zapomina, ale naprawdę to jest tak zabawne, że czasami właśnie trzeba prosić o wytłumaczenie tej trudnej terminologii.

Justyna: O co chodzi, dokładnie. Dokładnie, okej, to idźmy dalej. Mamy jeszcze kolejne pytanie od pani Katarzyny. Czy jest konieczność zatrudniania w przedszkolu specjalisty, doradcy zawodowego?

Aneta: Nie w przedszkolu, absolutnie. Nie. Nie na tym etapie edukacji.

Justyna: Dobra. I pani Anna też ma pytanie do Ciebie, Aneto. Czy możesz coś więcej opowiedzieć o aktywnych piątkach, jak to wygląda tak bardziej szczegółowo?

Aneta: Bardziej szczegółowo to wygląda to tak, żeby to jakoś poukładać, stworzyłam taki segregator, gdzie są zdjęcia albo obrazki, ale najpierw były obrazki, a teraz nawet dążę do tego, żeby to były realne zdjęcia z naszego przedszkola i naszych dzieci. I na tych obrazkach, na tych zdjęciach są przedstawiane różne czynności, które można wykonywać w przedszkolu, różne zabawy, które dzieci doskonale znają. To są zalaminowane kartki, żeby służyły na lata. W segregatorze. I dzieci najpierw oczywiście poznają te czynności, tak? Muszą wiedzieć, co autor miał na myśli, tak? Co ta karta przedstawia. I dzieci same wyciągają sobie te karty, układają na dywanie w ciąg czynności, które chcą podjąć w danym dniu. Czyli to one decydują o tym, chociaż ja myślę, że one mają w jednym paluszku ramowy rozkład dnia, muszę powiedzieć. Bo faktycznie lecą sobie tak, jak wygląda dzień w przedszkolu, a więc śniadanie i mycie rączek, wszystko jest pięknie zachowane, dużo dziewczynek zresztą chce być panią w przedszkolu, więc pilnują, że o, nie, nie, nie, ale tak naprawdę tutaj najważniejsze są te aktywności, a więc te dzieci wybierają, czy w tym tygodniu rządzi aktywność klasyczna, czy jest piękna pogoda, a więc wychodzimy na podwórku, a więc aktywność polega na tym, że to dzieci przejmują inicjatywę. Jeszcze jak nie było Covid-u, jak były piękne czasy, dokładaliśmy jeszcze do tego, była tam karta dzień otwartych drzwi. A więc dzieci mogły przemieszczać się do innych grup. Oczywiście pod naszą kontrolą, dbałyśmy o to, żeby to było oczywiście w bezpieczny sposób. I dzieci miały takie do wyboru aktywności, wiedziały, że na przykład w grupie naprzeciwko dzisiaj są właśnie zajęcia plastyczne, tam słychać muzykę, więc ja tam idę, to oczywiście było, mówię, dozorowane, bo nikt nie puszcza dzieci samopas, ale to była również taka forma związana z aktywnymi piątkami. A więc to dzieci decydowały. To im się bardzo podobało i w naszym przedszkolu to była jedna chyba z najlepszych nagród dla dzieci, że mogą decydować tak naprawdę w co się bawią, jak mają wyglądać zajęcia.

Justyna: No i super. I mamy jeszcze pytanie od pani Lidii. Czy plan jest stworzony na rok, czy na dłużej?

Aneta: Ten plan, który panie dostaną, Państwo dostaną, on jest uniwersalny i on może być na dłużej. Dlatego nazwałam go, może nie nazwałam, tylko przypisałam mu okres 2020-2021, bo on jest inny, no bo wykreśliłam to, co mówi nam rozporządzenie, a więc te wizyty, a więc te wycieczki, bo my tego nie będziemy teraz przeprowadzać, dlatego ta odświeżona wersja jest na ten rok z wielką nadzieją, że za rok wróci ten bardziej uniwersalny, który tak naprawdę może istnieć tak długo, jak tylko Państwo sobie zamarzą. I ewentualnie, jeżeli coś ciekawego w międzyczasie się pojawi, można to dopisać, ale on może po prostu służyć cały czas. Justyna: Dobra, super, to dziękujemy za odpowiedź. Mamy jeszcze jedno pytanie. Pani Katarzyna pyta, czy zadania doradcy realizuje tylko nauczyciel?

Aneta: Ale to zadania doradcy, nie mamy doradcy. Myślę, że tutaj chodzi o to, że przejmujemy jakby rolę doradcy, tak? Czy może… tak się domyślam, że tutaj chodzi… czy na przykład, nie wiem, pani ucząca języka angielskiego też ma się tym zajmować. Tak. Jeżeli chodzi o innych nauczycieli, o inne osoby, które pracują w przedszkolu, to one na pewno też tych spraw w programach wychowania, w programach swoich chociażby do języka angielskiego, mają treści związane z zawodami. Ale my jako tako, mówię, nie mamy doradcy zawodowego w przedszkolu, tak? Doradca zawodowy to jest osoba, która kończy studia podyplomowe w tym zakresie, prawda? I kształci dzieci na tym wyższym stopniu edukacji.

Justyna: Okej. I jeszcze mamy od pani Katarzyny. Czy teoria inteligencji wielorakich może być realizowana w przedszkolu?

Aneta: Oczywiście, ona jest idealna, wymarzona i cudowna. I oczywiście teoria inteligencji wielorakich tak naprawdę załatwia nam tak dużo tematów i właśnie związanych z zainteresowaniami, pasjami i pozwala nam dobrać zabawy do rozwoju dziecka, do jego możliwości. Ja jestem wielką orędowniczką tej teorii, dlatego cieszę się, że ktoś o niej wspomniał, ona wspaniale wpisuje się właśnie w temat doradztwa i ogólnie wychowania przedszkolnego.

Justyna: Super. No to bardzo dziękujemy za te wszystkie pytania, za te wszystkie pomysły zawodowe. No czarny Bóg to chyba po prostu ja zapamiętam, tak.

Aneta: Pewnie wszyscy.

Justyna: Na pewno, dokładnie. Drogie panie, bardzo serdecznie dziękujemy za uczestnictwo. Anetko, Tobie bardzo dziękuję za to, że byłaś dzisiaj z nami.

Aneta: Dziękuję.

Justyna: No i drogie panie, ja gorąco zachęcam już na jutrzejszy webinar ze mną w roli głównej. Tym razem będziemy rozmawiać o nowoczesnym przedszkolu, czyli jak zaoszczędzić dziewięćdziesiąt dwa procent czasu pracy w skali miesiąca. Ja opowiem Państwu historię jednej z moich klientek, do czego gorąco zachęcam. Zapisy na webinar jeszcze trwają. Macie możliwość jeszcze się zapisać i uczestniczyć w tym jutrzejszym wydarzeniu, również o godzinie dziewiętnastej. Bardzo dziękuję Tobie, Aneto.

Aneta: Dziękujemy.

Justyna: Dziękuję Państwu. I życzę przyjemnego wieczoru. Dziękuję.